Odpowiednio przemyślana rozmowa, poprowadzona zgodnie ze sztuką komunikacji interpersonalnej, bez uciekania się do nieetycznej manipulacji i nieprofesjonalnego moralizowania, umożliwi osiągnięcie zakładanych celów znacznie łatwiej i częściej, niż się to na ogół wydaje.
Należy przy tym pamiętać o następujących kwestiach:
- Na etapie planowania rozmowy zawsze trzeba się zastanowić, w jakim celu chce się z rodzicem rozmawiać, co i w jaki sposób chce się mu przekazać, jak to może zostać przez niego odebrane, jaki wpływ na jego zachowanie mogą mieć nasze konkretne wypowiedzi. Należy mieć cały czas świadomość, że rodzic może łatwo odebrać nasze słowa jako krytykę, oskarżenie, że w związku z tym może poczuć, iż jest niewydolny, niezaradny, nie sprawdza się w swojej roli – a to w niczym nie pomoże. Ważne jest również, by poukładać sobie w głowie to, co się wie (fakty!) samemu oraz myśli o funkcjonowaniu dziecka i jego trudnościach.
- Nawiązując rozmowę, warto najpierw przekazać rodzicowi coś pozytywnego o dziecku, jego zachowaniu, osiągnięciach, cechach („Tomek jest odważnym chłopcem…”, „Basię wiele rzeczy ciekawi…”, „Monika jest naprawdę dobra z…”) lub o nim samym, podkreślić starania rodzica, jego dobre intencje („Wiem, że pan bardzo stara się pomóc córce…”, „Doceniam pani zaangażowanie…”). Takie działanie może zmniejszyć opór rodzica przed rozmową, zminimalizować ryzyko eskalacji konfliktu interesów, zwiększyć szanse na nawiązanie współpracy.
- Cała rozmowa musi odbywać się w duchu autentycznej troski o dziecko, jego potrzeby i rozwój. Z jednoczesnym podkreśleniem, że rodzic jest dla nas równie ważną osobą, że liczymy się z jego zdaniem i że on również powinien zaangażować się w rozwiązywanie problemów swojego dziecka, w udzielanie mu wsparcia i pomocy („Pani pomoc jest w tym przypadku bardzo istotna, ogromnie ważna, wręcz najważniejsza…”).
- W trakcie wypowiedzi rodzica warto okazywać swoje zainteresowanie i wyrażać zrozumienie dla tego, o czym mówi („Przepraszam, ale chciałabym się upewnić, czy dobrze panią rozumiem…”, „Nie wiem, czy dobrze zrozumiałam, ale czy chodzi panu o…”, „Z tego, co pani mówi, wnioskuję, że…”). Gdy wyczuwa się napięcie, lęk lub zdenerwowanie rodzica, warto z życzliwością powiedzieć: „Widzę, że jest pan bardzo zdenerwowany…”, „Słyszę gniew w pani głosie…”, „Widzę smutek na pana twarzy…”, „Spokojnie, chcę panią wysłuchać…”, „Proszę o zaufanie, naprawdę chcę pomóc…”. To ważne, by rodzic wyrzucił z siebie niepotrzebne emocje i poczuł nasze wsparcie. W ten sposób zdobywa się klucz do porozumienia.
- Warto też zadawać rodzicowi pytania otwarte, czyli takie, dzięki którym może on rozwinąć swoją odpowiedź. Mają naprawdę wielką moc. Pomagają nie tylko rozpocząć rozmowę, lecz także ustalić fakty, nazwać i ocenić problem, jego skalę. Natomiast stawianie pytań zamkniętych, na które można odpowiedzieć krótko: tak, nie, nie wiem, sprowadzają rozmowę do poziomu odpytywania i nie dostarczają dokładnych informacji.
Ważne
Rozmowa jest procesem wzajemnego oddziaływania, a nie tylko zwykłą wymianą myśli i uczuć. Jej partnerzy mają możliwość dzielenia się posiadaną wiedzą i spostrzeżeniami, odczuciami, mogą też wpływać na zmianę dotychczasowych opinii i ocen w omawianych wspólnych sprawach.
W dalszej części artykułu publikujemy przykładowe skrypty komunikatów adresowanych do rodzica, odnoszące się do dwóch sytuacji, z jakimi najczęściej spotykają się specjaliści szkolni.
SYTUACJA 1.
Próba uświadomienia rodzicowi, jakie dziecko ma trudności, problemy
Celem rozmowy jest wpólne określenie, jakie dziecko ma problemy i skąd one się biorą lub mogą się brać, oraz ustale...
Ten materiał dostępny jest tylko dla użytkowników z wykupionym planem.
Sprawdź, co zyskasz, kupując abonament.
Zobacz więcej
Jeżeli posiadasz abonament zaloguj się, aby móc korzystać z materiałów.
