Autor: Małgorzata Łoskot

Dobre i skuteczne planowanie własnej pracy to niezwykle ważny obszar profesjonalnej działalności pedagoga i psychologa szkolnego. Przede wszystkim chroni przed rutyną i zawodowym marazmem. Pozwala zarządzać sobą w czasie, czyli decydować, co w danym momencie robimy, a czego nie – i co najważniejsze: zaplanować, czym będziemy się zajmować w przyszłości. Umożliwia również dokonywanie niezbędnych modyfikacji, gdy zmieniają się przepisy Prawa oświatowego albo pojawiają się nowe problemy w szkolnej społeczności czy występują niespodziewane uwarunkowania lub środki realizacji zaplanowanych działań. Nie bez znaczenia jest także uzyskanie jasnego obrazu na temat roli, jaką odgrywa się w swojej placówce, a w razie konieczności – podjęcie decyzji o wprowadzeniu koniecznych zmian.

Właśnie kończy się rok szkolny, w którym po raz pierwszy pojawili się w przedszkolach i szkołach ogólnodostępnych pedagodzy specjalni. Teraz każdego z nich – bez względu na wymiar przydzielonego mu pensum – czeka sporządzenie sprawozdania z oddziaływań, które realizował jako przynależne pełnionej przez siebie funkcji. Choć nie ma obligatoryjnego wzoru takiego sprawozdania, to w sieci aż roi się od próśb o jego udostępnienie.

Każda profesjonalnie wykonywana praca, szczególnie pedagogiczna, najpierw wymaga planowania, następnie zaś podsumowania, czyli rozliczenia się z realizacji powierzonych zadań. Taki wymóg zapisany jest zazwyczaj w statucie szkoły czy placówki, w rozdziale poświęconym zakresowi zadań i obowiązków nauczycieli. Skoro tak nakazuje wewnątrzszkolne prawo, to warto z tego zadania wywiązać się odpowiedzialnie.

Pierwszy rok pracy pedagogów specjalnych w szkołach ogólnodostępnych unaocznił wiele problemów natury organizacyjnej i kompetencyjnej. Spora ich część wynika z nieznajomości przepisów oświatowych – zarówno przez dyrektorów, odpowiadających za prawidłową organizację pracy zarządzanych przez siebie placówek, jak i samych zainteresowanych, którzy podjęli się pełnienia funkcji szkolnego specjalisty. Choć zbliża się już koniec roku szkolnego 2022/2023, to wciąż pewne kwestie wymagają wyjaśnień.

Zbliżający się koniec roku szkolnego zwiastuje konieczność rozliczenia się ze swojej pracy. Nauczyciele i szkolni specjaliści szykują się do opracowania różnych dokumentów, nie zawsze mając świadomość, które z nich rzeczywiście wymagane są przepisami prawa oświatowego, a które – biurokratycznym wymysłem dyrektora, zapisanym często w statucie placówki, jako obowiązek. Warto więc pamiętać, że już w listopadzie 2021 r. szkoły otrzymały ministerialny wykaz 51 czynności dokumentacyjnych niewymaganych prawem, a jedynie niepotrzebnie obciążających nauczycieli. Wśród nich jest m.in. pisanie sprawozdań z udzielanej pomocy psychologiczno-pedagogicznej. Niestety w tym wykazie nie ma oceny efektów tej pomocy. Jaki jest tego powód?

Siedem miesięcy temu zagościli w szkołach ogólnodostępnych pedagodzy specjalni. Spora ich liczba wciąż mierzy się w swojej pracy z wieloma pytaniami natury organizacyjno-kompetencyjnej. Oto krótki przegląd najczęściej sygnalizowanych wątpliwości i dylematów.

Z nowym rokiem szkolnym utworzono nowe stanowisko pedagoga specjalnego, które miało być wsparciem dla nauczycieli, odciążeniem pedagoga szkolnego, a także miało zwiększyć dostępność do pomocy pedagogiczno-psychologicznej w szkole. Jednak w niektórych szkołach zamiast dwóch specjalistów, mamy wciąż jedną osobę, która zaczęła pełnić dwa stanowiska. Doprowadza to często do dużego zagubienia pedagogów w ich organizacji pracy. Poznajcie wskazówki, które pomogą wam w dzieleniu obowiązków pedagoga szkolnego oraz pedagoga specjalnego.

Kwalifikacje zawodowe pedagoga specjalnego wciąż budzą wiele wątpliwości. Chcąc się dowiedzieć, jakie warunki należy spełnić, aby móc pełnić nowe szkolne stanowisko, warto zapoznać się z nowelizacją rozporządzenia MEN z dnia 1 sierpnia 2017 r. w sprawie szczegółowych kwalifikacji wymaganych od nauczycieli (Dz. U. z 2020 r., poz. 1289 z późn. zm.; Dz. U. z 2022 r., poz. 1769).