Planowanie pracy pedagoga i psychologa na rok szkolny 2023/2024

Na ogół nikt nie lubi pisania całorocznych planów. Nie dość, że wymaga to czasu, to jeszcze trzeba zmusić się do perspektywicznego myślenia o czekających nas dziesięciu szkolnych miesiącach. Z jednej strony – dokonać rozważnej autorefleksji na temat swojej dotychczasowej pracy na stanowisku pedagoga/psychologa szkolnego, z drugiej – rozsądnego i jasnego określenia, czym należy się zająć, bo jest to obowiązkowe, co z tego i w jaki sposób jest rzeczywiście możliwe do wykonania, z kim i w jakim czasie należy dane zadania zrealizować. 
Jak się z tym sprawnie uporać w niezwykle pracowitych dniach września? Na co koniecznie trzeba zwrócić uwagę? Jakich błędów unikać? Oto propozycja, która pomoże Wam usprawnić proces planowania i konstruowania planu całorocznej pracy.

1. Zadbaj o czas

Twój plan pracy i tak musi powstać, bo taki jest wymóg wynikający z nadzoru pedagogicznego pełnionego przez dyrektora jako pracodawcę. Ponieważ jest to dokument szkolny, musisz zadbać, by nie był pisany „sobie a muzom”, na przysłowiowym kolanie, w ostatniej chwili. Pamiętaj, podobnie jak inni ludzie, dysponujesz tylko 24 godzinami na dobę, więc mądrze z nich korzystaj. Nie zwlekaj do ostatniej chwili z planowaniem. Tak naprawdę na przygotowanie dobrego planu potrzebujesz nie więcej niż dwie, trzy godziny. O ile zadbasz, by nie rozpraszał Cię żaden pożeracz czasu. Nie włączaj więc telewizora, nie serfuj po internetowych portalach społecznościowych, nie sprawdzaj co chwilę poczty elektronicznej, nie odpowiadaj na SMS-y i e-maile.

2. Zrób powtórkę z Prawa oświatowego

Mam tu na myśli te zapisy, które przekładają się na Twoją pracę, określają jej podstawę organizacyjną, wyznaczają standardy podejmowanych przez Ciebie zadań. Są drogowskazem pokazującym, w jakim kierunku powinny zmierzać Twoje przedsięwzięcia również w tym roku szkolnym. Musisz je bardzo uważnie przeczytać i wyłuskać z poszczególnych paragrafów pulę tych zadań, które przynależą do Ciebie z racji bycia pracownikiem pedagogicznym i osobno szkolnym specjalistą. Sięgnij przede wszystkim po:

• Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 9 sierpnia 2017 r. w sprawie zasad organizacji i udzielania pomocy psychologiczno-pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach (t.j.: Dz. U. z 2020 r., poz. 1280). Twoje zadania określa – ufam, że znany Ci – § 24, mówiący, że masz zwłaszcza: 

1. prowadzić badania i działania diagnostyczne uczniów, w tym diagnozować ich indywidualne potrzeby rozwojowe i edukacyjne oraz możliwości psychofizyczne w celu określenia mocnych stron, predyspozycji, zainteresowań i uzdolnień oraz przyczyn niepowodzeń edukacyjnych lub trudności w funkcjonowaniu uczniów, w tym barier i ograniczeń utrudniających im funkcjonowanie i uczestnictwo w życiu placówki (nowość);
2. diagnozować sytuację wychowawczą w swojej placówce w celu rozwiązywania problemów wychowawczych stanowiących barierę i ograniczających aktywne i pełne uczestnictwo ucznia w jej życiu;
3. udzielać pomocy psychologiczno-pedagogicznej w formach odpowiednich do rozpoznanych potrzeb;
4. podejmować działania z zakresu profilaktyki uzależnień i innych problemów dzieci i młodzieży;
5. minimalizować skutki zaburzeń rozwojowych, zapobiegać zaburzeniom zachowania oraz inicjować różne formy pomocy w środowisku szkolnym i pozaszkolnym uczniów;
6. inicjować i prowadzić działania mediacyjne i interwencyjne w sytuacjach kryzysowych;
7. pomagać rodzicom i nauczycielom w rozpoznawaniu i rozwijaniu indywidualnych możliwości, predyspozycji i uzdolnień uczniów;
8. wspierać nauczycieli, wychowawców i innych specjalistów we wszystkich czynnościach wymienionych w pkt 1 oraz w udzielaniu pomocy psychologiczno-pedagogicznej.

• Rozporządzenie Ministra Edukacji i Nauki z dnia 22 lipca 2022 r. w sprawie wykazu zajęć prowadzonych bezpośrednio z uczniami lub wychowankami albo na ich rzecz przez nauczycieli poradni psychologiczno-pedagogicznych oraz nauczycieli: pedagogów, pedagogów specjalnych, psychologów, logopedów, terapeutów pedagogicznych i doradców zawodowych (Dz. U. z 2022 r., poz. 1610). Tam jest § 3 ust. 1, który wyszczególnia to, co masz realizować obowiązkowo w ramach przyznanego tygodniowego pensum, jako:
  
  Zajęcia w ramach zadań związanych z:
  a) prowadzeniem badań i działań diagnostycznych dzieci i młodzieży, w tym badań przesiewowych, diagnozowaniem indywidualnych potrzeb rozwojowych i edukacyjnych oraz możliwości psychofizycznych dzieci i młodzieży w celu określenia ich mocnych stron, predyspozycji, zainteresowań i uzdolnień oraz przyczyn niepowodzeń edukacyjnych lub trudności w funkcjonowaniu, w tym barier i ograniczeń utrudniających im funkcjo...