„Masz okres?” W jaki sposób oswajać temat miesiączki w szkole?

Nie tylko lekcje biologii

Dzisiaj już dużo częściej mówi się otwarcie o menstruacji. I to w taki sposób, żeby to nie był temat dotyczący wyłącznie doświadczających jej osób, ale w ogóle wszystkich ludzi. Nawet chłopcy czy inne osoby bez miesiączki mogą być w kontakcie z kimś, kto menstruuje, a wiedza na temat tego, co dzieje się wtedy w ciele, ma znaczenie. 

Okres to temat poruszany najczęściej na lekcjach biologii. Działanie układu rozrodczego, w tym proces miesiączkowania, to jedna z istotnych funkcji w organizmie człowieka. Warto jednak wynieść temat poza lekcję biologii i nawiązywać do niego ogólnie w wymiarze rozwoju człowieka – zmian, emocji i uczuć, obaw czy trudności.

Kadra nauczycielska może pozostawać uważna na ten temat właściwie już w pierwszych klasach szkoły podstawowej, jest to bowiem temat, który w niedalekiej przyszłości będzie bezpośrednio dotyczył uczących się w szkole dzieci. Uważność ta może zwracać się również w kierunku własnych myśli i uczuć na temat miesiączkowania. Czy jest to coś, co krępuje? Zawstydza? Może niepokoi? Obrzydza? Czy może wiąże się z pozytywnymi doświadczeniami, jest powodem do radości? Jakkolwiek przeżywamy ten temat, będzie to wpływać na nasze przekonania z nim związane, a to z kolei będzie mieć udział w kształtowaniu przekonań dzieci i młodzieży. 

Początek szkoły podstawowej 

Ważną kwestią w towarzyszeniu dzieciom w okresie ich dojrzewania jest wyprzedzanie różnych wątków z danego etapu tego procesu. To dlatego już w pierwszych latach podstawówki można spróbować znaleźć moment, w którym nawiążemy do czekających dzieci zmian. „Być może już wiecie, że każdy człowiek przechodzi okres dojrzewania, taki okres czeka również was. Jednym z jego objawów jest pojawienie się miesiączki u dziewczynek. Zastanawiam się, czy jest coś, co was w związku z tym ciekawi? Może macie jakieś pytania?” – takie łagodne wprowadzenie tematu, tutaj akurat w związku z menstruacją, pozwoli dzieciom nabierać przekonania, że ich doświadczenia związane z ciałem to coś, o czym można bezpiecznie rozmawiać. Że jest to temat, który ma znaczenie. I chociaż może krępować, budzić śmiech czy niechęć, to jednocześnie to bezpieczne i zdrowe o tym mówić. 

Wszyscy przechodzimy przez mniej więcej te same procesy, jednak każdy z nas może przeżywać je zupełnie na swój sposób i dlatego należy o tym mówić. To jest też moment, w którym można zaprosić do rozmowy rodziców – przypomnieć, że ich dzieci będą doświadczać wkrótce zmian, które będę wpływać na ich ciała i umysły, ale też na ich domy, bo to nigdy nie są zmiany, które dotyczą wyłącznie dziecka.

Menarche

Dzieci około dwunastego roku życia rozpoczynają dojrzewanie. Oczywiście różne zmiany będą dziać się wcześniej, niektóre później. W zależności od dziecka możliwe są różnice w czasie. Menarche, czyli pierwsza miesiączka, najczęściej pojawia się między dwunastym a czternastym, czasem szesnastym rokiem życia. Może pojawić się wcześniej, jeśli jednak nie pojawi się do szesnastego roku życia, to jest to powód do zgłoszenia się do gabinetu ginekologicznego. Warto zauważyć, że u dziewczynek mieszkających w miastach menstruacja pojawia się z reguły wcześniej niż u mieszkających na wsi.

Warto przy okazji zaznaczyć, że każda szkoła powinna bezwzględnie mieć przynajmniej jedną tzw. różową skrzyneczkę, czyli pojemnik wyposażony w podpaski i tampony. W miarę możliwości warto, aby były to produkty odpowiedniej jakości, z bezpiecznej bawełny bez środków...