Dylematy pedagoga specjalnego

Prowadzenie dokumentacji

Problem ten rodzi wiele pytań:

• Jaka dokumentacja obowiązuje nauczycieli, którym przydzielono godziny pedagoga specjalnego?
• Co należy rozumieć pod pojęciem „dokumentacja obowiązkowa” i „dokumentacja dodatkowa”?
• Czy to prawda, że dyrektor nie ma prawa żądać ani planu pracy, ani sprawozdania z jego realizacji za pierwszy semestr i koniec roku, bo nie ma w tym zakresie podstawy prawnej?

Spieszę więc przypomnieć, że pedagog specjalny obowiązany jest dokumentować swoją pracę, tak jak każdy inny specjalista szkolny. Co do zasad prowadzenia/sporządzania tej dokumentacji, powinien je wywodzić z dwóch źródeł. 

Po pierwsze: z przepisów Prawa oświatowego określających zakres jego obowiązków, czyli:

• rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 9 sierpnia 2017 r. w sprawie zasad organizacji i udzielania pomocy psychologiczno-pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach (t.j.: Dz.U. z 2020 r., poz. 1280 ze zm.; Dz.U. z 2022 r., poz. 1594),
• rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 9 sierpnia 2017 r. w sprawie warunków organizacji kształce­nia, wychowania i opie­­ki dla dzieci i młodzie­­ży niepełnosprawnych, niedostosowanych społecznie i zagrożonych niedostosowaniem społecznym (Dz.U. z 2017 r., poz. 1578 ze zm.),
• rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 25 sierpnia 2017 r. w sprawie sposobu prowadzenia przez publiczne przedszkola, szkoły i placówki dokumentacji przebiegu nauczania, działalności wychowawczej i opiekuńczej oraz rodzajów tej dokumentacji (Dz.U. z 2017 r., poz. 1646 ze zm.; Dz.U. z 2019 r., poz. 1664).
   

Precyzyjna i rzeczowa analiza wymienionych wyżej aktów prawnych jednoznacznie wskazuje, że dokumentacja wymagana od pedagoga specjalnego obligatoryjnie Prawem oświatowym obejmuje tylko sześć pozycji:

1. Prowadzenie dzienników specjalistów zatrudnionych w szkole, dzienników innych zajęć, szczególnie zajęć z zakresu pomocy psychologiczno-pedagogicznej – § 11–12 i 18 rozporządzenia z dnia 25 sierpnia 2017 r.
    
2. Opracowanie wielospecjalistycznych ocen poziomu funkcjonowania uczniów (WOPFU) posiadających orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego oraz indywidualnych programów edukacyjno-terapeutycznych dla tych uczniów (IPET) – zespół nauczycieli i specjalistów prowadzących zajęcia z uczniem – §6 ust. 1 i ust. 9–10 rozporządzenia z dnia 9 sierpnia 2017 r.
    
3. Prowadzenie/uzupełnianie indywidualnych teczek dla każdego ucznia objętego kształceniem specjalnym lub pomocą psychologiczno-pedagogiczną – § 19 rozporządzenia z dnia 25 sierpnia 2017 r.
    
4. Planowanie udzielanej uczniowi pomocy psychologiczno-pedagogicznej – § 20 ust. 7 rozporządzenia z dnia 9 sierpnia 2017 r.
    
5. Ocenianie efektywności udzielonej uczniowi pomocy psychologiczno-pedagogicznej i formułowanie wniosków dotyczących dalszych działań mających na celu poprawę funkcjonowania ucznia – § 20 ust. 9 rozporządzenia z dnia 9 sierpnia 2017 r.
    
6. Posiadanie złożonych przez rodziców zgód na objęcie dziecka pomocą psychologiczno-pedagogiczną – § 3 rozporządzenia z dnia 9 sierpnia 2017 r.

Po drugie: z uregulowań wewnętrznych, np. statutu przedszkola/szkoły. Tam powinny być zawarte wykazy dodatkowej dokumentacji – wprawdzie niewymaganej przepisami Prawa oświatowego, ale przyjętej w danej placówce do sporządzania ze względu na specyfikę pracy. I nie ma co dopatrywać się w tym czegoś nielegalnego. Przecież to m.in. dyrektor wraz z...