Dylematy pedagoga specjalnego w pierwszym roku pracy

Dylematy związane z realizacją czynności z zakresu kształcenia specjalnego

Kto przechowuje wielospecjalistyczną ocenę poziomu funkcjonowania ucznia (WOPFU) oraz indywidualny program edukacyjno-terapeutyczny (IPET), jeśli jest dwóch pedagogów – szkolny i specjalny – i każdy ma oddzielny gabinet?

Dla każdego ucznia objętego kształceniem specjalnym i pomocą psychologiczno-pedagogiczną należy założyć indywidualną teczkę, w której gromadzi się pełną dokumentację. Kwestię przechowywania tych teczek powinien rozstrzygnąć dyrektor szkoły, ponieważ jest on odpowiedzialny za bezpieczne przechowywanie dokumentów zawierających tzw. dane wrażliwe (RODO).

Czy każdy pedagog specjalny – bez względu na swoją specjalizację – musi prowadzić zajęcia rewalidacyjne? 

Nie. Nauczyciele, a także pedagodzy specjalni, którym dyrektor powierza prowadzenie zajęć rewalidacyjnych z uczniami z niepełnosprawnością, muszą posiadać kwalifikacje odpowiednie do rodzaju niepełnosprawności dziecka, np. w wypadku ucznia słabowidzącego – tyflopedagog, ucznia słabosłyszącego – surdopedagog, ucznia z niepełnosprawnością intelektualną – oligofrenopedagog, a ucznia ze spektrum autyzmu – terapeuta osób z zaburzeniami ze spektrum autyzmu. Dobór nauczyciela specjalisty każdorazowo powinien być zależny od potrzeb uczniów oraz rodzaju zajęć, jakie będą z nimi realizowane.

Czy rodzice mogą się nie zgodzić na zajęcia rewalidacyjne, czy mogą zrezygnować z rewalidacji w szkole?

Tak. Rezygnacja z zajęć rewalidacyjnych powinna być złożona na piśmie i zawierać uzasadnienie, dyrektor szkoły jest bowiem zobowiązany przepisami prawa do realizacji zaleceń zawartych w orzeczeniu o kształceniu specjalnym. Podstawą rezygnacji z zajęć rewalidacyjnych nie mogą być względy organizacyjne, np. utrudnienia w korzystaniu z zajęć w wyznaczonych przez szkołę godzinach, brak wykwalifikowanej kadry do prowadzenia zajęć lub niedopasowanie rodzaju czy metod pracy do potrzeb ucznia. Uzasadnieniem może być jednak zaspokojenie potrzeb rozwojowych i edukacyjnych ucznia w inny sposób niż organizacja zajęć rewalidacyjnych w szkole. Powinno to jednak zostać uwzględnione w IPET oraz brane pod uwagę podczas dokonywania wielospecjalistycznej oceny poziomu funkcjonowania ucznia. Jeśli z wielospecjalistycznej oceny poziomu funkcjonowania ucznia oraz z IPET – opracowanego przez zespół nauczycieli i specjalistów prowadzących zajęcia z uczniem we współpracy z rodzicami ucznia (lub pełnoletnim uczniem) – wynika, że nierealizowanie zajęć rewalidacyjnych nie utrudni uczniowi edukacji, dyrektor szkoły powinien uwzględnić decyzję rodziców w tej sprawie. Zgodnie bowiem z Konstytucją Rzeczypospolitej Polskiej to rodzice ucznia mają wyłączne prawo do decydowania o swoim dziecku, o ile prawo to nie zostanie im ograniczone lub nie zostaną go pozbawieni. W sposób sprawowania władzy rodzicielskiej, w tym w zakresie podejmowania decyzji o udziale w zajęciach rewalidacyjnych, może ingerować jedynie sąd rodzinny i opiekuńczy (art. 109 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego). W związku z tym decyzja o uczęszczaniu dziecka na te zajęcia należy do rodziców.

Dylematy związane z udzielaniem pomocy psychologiczno-pedagogicznej

Jako pedagog szkolny i jednocześnie pedagog specjalny zostałam wyznaczona przez dyrektora na osobę planują­­cą i koordynującą udzielanie w szkole pomocy psychologiczno-pedagogicznej. Czy dyrektor może mi z...